Zilvervos (rode vos)
(Vulpes Vulpes)
Leefgebied en habitat
Zilvervossen (en rode vossen) leven in Noord-Amerika, Europa, Azië en zelfs Australië. Dankzij hun aanpassingsvermogen kunnen deze dieren in verschillende soorten omgevingen overleven. Vossen verspreiden zich makkelijker over gebieden omdat het slecht(er) gaat met andere, concurerende, roofdieren. Daarnaast hebben jagers vossen voor de vossenjacht geïntroduceerd als uitheemse soorten in nieuwe gebieden (bijvoorbeeld in Australië).
Hoewel vossen niet als bedreigd worden beschouwd, worden ze wel uitgebuit voor hun vacht. Vooral de unieke pelzen van zilvervossen zijn erg gewild. Zilvervossen worden daarvoor vaak onder verschrikkelijke omstandigheden gehouden op pelsdierfokkerijen in verschillende (Europese) landen.
Vossen hoog in de lucht springen en dan een kopsprong maken om muizen te vangen met hun voorpoten?
- Lengte 50-70 cm lichaam, 35-40 cm staart
- Gewicht 5 tot 7 kilo
- Leeftijd Ongeveer 3 jaar in het wild, 10-12 jaar in gevangenschap
- Leefgebied Noord-Amerika, Europa, Azië, Australië
- Habitat Woestijnen, duinen, savanne, grasland, bos, struikgewas, bergen en stad
Uiterlijk
De zilvervos is een kleurvariant (of melanistische mutatie) van de rode vos. De naam is afgeleid van de vacht van de vos, die varieert van zilver tot bijna zwart. In de vacht van de zilvervos kan een verschillende hoeveelheid wit haar voorkomen of een witte band. Volwassen (zilver)vossen zijn ongeveer 40 cm groot en 100 cm lang (inclusief hun staart). In veel gevallen heeft de staart een witte punt. Volwassen rode en zilveren vossen hebben allebei goudgele ogen.
Voortplanting
Het paargedrag van vossen kan sterk variëren, mede door hun grote geografische verspreiding. Er bestaan monogame paren, mannetjes met meerdere vrouwtjes, maar ook paren met daarnaast nog meer niet-broedende vrouwtjes die voor de jongen van het paar zorgen. Meestal broedt één mannetje in een groep, terwijl andere mannetjes partners buiten de groep zoeken.
Vossen planten zich één keer per jaar voort met gemiddeld vijf jongen per worp. De pups openen hun ogen na 2 weken en verlaten het hol pas na 5 weken. Na 10 maanden verlaten de jongen de familiegroep om hun eigen territorium te zoeken. Deze territoria kunnen tot bijna 400 km ver weg liggen. De dieren blijven hun hele leven in hetzelfde leefgebied.
Voedsel
(Zilver)vossen zijn omnivoren. Ze eten zowel vlees als plantaardig voedsel. Hun dieet bestaat voornamelijk uit knaagdieren, konijnen, insecten, vogels, bessen en andere planten. Als vossen een overschot aan voedsel hebben, slaan ze dat op verstopplekken op.
Vossen hebben een bijzondere techniek om op muizen te jagen: ze staan stil om hun prooi op te sporen, springen dan rechtop omhoog om vervolgens de muizen met hun voorpoten neer te slaan en aan de grond vast te nagelen.
Gedrag en levenswijze
Zilvervossen zijn solitaire en territoriale dieren. Eén territorium wordt bezet door een volwassen mannetje (ook wel rekel genoemd) en tot twee vrouwtjes (moer genoemd) met hun jongen. Families en individuen leven in verschillende holen die met elkaar verbonden zijn. Vaak maken vossen de holen niet zelf, maar nemen ze verlaten holen van konijnen, marmotten of andere dieren over en passen ze aan. Tijdens de winter of wanneer ze jongen grootbrengen, kunnen ze deze holen uitbreiden voor extra ruimte en bescherming. Vossen gebruiken hun holen meestal voor meerdere generaties en kunnen ze ook verbinden met jachtgebieden of opslagplaatsen.
Hun territoria variëren aanzienlijk afhankelijk van de beschikbaarheid van voedsel, met kleinere territoria van ongeveer vijf vierkante kilometer in voedselrijke gebieden en grotere territoria tot wel 50 vierkante kilometer waar voedsel schaars is.
AAP en zilvervossen
Zilvervos Totoro werd via Marktplaats verkocht en kwam bij iemand in huis die overweldigd was en absoluut niet voor haar kon zorgen. Helaas niet eens voor het eerst, want in haar korte leventje had ze al meerdere eigenaren gekend. Toen de zilvervos bij AAP kwam, ontmoette zij andere soortgenoten en kreeg ze de kans om een dierwaardig leven te leiden. Jonge vosjes lijken zo schattig, maar schijn bedriegt: het blijven wilde dieren. AAP krijgt daarom regelmatig het verzoek om zilvervossen op te vangen.
Zilvervos als huisdier
❌ Niet geschikt om als huisdier te houden
Zilvervossen kunnen verschillende gevaarlijke zoönosen bij zich dragen. Ze hebben een groot leefgebied nodig met uitgebreide foerageergebieden en ze leven in een complexe sociale structuur. Hun leefomstandigheden zijn moeilijk te reproduceren in een huiselijke omgeving en ze kunnen mogelijk infectieziektes verspreiden. Hierdoor zijn zilvervossen ongeschikt als gezelschapsdieren.
Risico’s voor mensen
❌Ziekten
Zilvervossen kunnen zoönosen verspreiden als Leptospirose en Rabiës.
Geen risico op verwondingen
Op basis van de grootte, de bouw en het gedrag van vossen is het onwaarschijnlijk dat ze mensen ernstig verwonden. De vos kan echter wel bijten als hij wordt bedreigd, in het nauw wordt gedreven of wordt geprovoceerd.
Risico’s voor het dier
❌Voeding
Vossen leggen tijdens het foerageren meestal lange afstanden af, tot wel 10 kilometer per dag.
❌Leefgebied
Zilvervossen eigenen zich een gebied toe dat zich kan uitstrekken tussen 0,4-40 km². Ze graven nieuwe en breiden bestaande holen uit en hebben afgelegen gebieden nodig voor hun jongen.
Geen risico voor klimaat
Vossen zijn het hele jaar door actief in verschillende klimaatzones en zijn niet afhankelijk van speciale technieken om de temperatuur te regelen.
❌Sociaal gedrag
Vossen vormen tijdens het broedseizoen meestal monogame paren en brengen samen meerdere nakomelingen groot. In sommige populaties kunnen dominante vrouwtjes ondergeschikte vrouwtjes onderdrukken, vooral wanneer het voedselaanbod beperkt is.
