Berberapen AAP Spanje

Blog: Het belang van socialisatie bij berberapen

Olga Bellon
Olga Bellón is teamleider van de Primatenafdeling bij AAP in Spanje. Als primatoloog is ze gespecialiseerd in het gedrag van berberapen. In haar vorige blog vertelde ze over de vele gedragsproblemen die we bij geredde berberapen tegenkomen. In haar nieuwe blog vertelt ze over een belangrijk onderdeel in het herstelproces van deze dieren: socialisatie.

Veel berberapen die wij opvangen leefden jarenlang zonder soortgenoten (sociale deprivatie) of moesten opgroeien zonder moeder (maternale deprivatie). Hierdoor kampen ze bijna allemaal met gedragsproblemen als ze bij AAP aankomen.

Een van de belangrijkste manieren om deze gedragsproblemen te minimaliseren, is het verminderen van stress. Socialisatie met soortgenoten speelt hierin een grote rol en is een belangrijk onderdeel van het verbeteren van het welzijn van deze dieren.

Sociale rehabilitatie

De eerste stap in de sociale rehabilitatie is de berberapen in nauw, beschermd contact met elkaar te brengen, waarbij ze elkaar kunnen horen en zien. Op dit punt kan het abnormale gedrag tijdelijk toenemen. Dit is echter een weg naar verbetering, aangezien is aangetoond dat sociale rehabilitatie het abnormale gedrag vermindert.

Het herstel van berberaap Viva

Berberaap Viva dankt haar naam aan het feit dat ze de gruwelijke mishandelingen van haar eigenaar wist te overleven. Viva werd als jong dier als huisdier gehouden. Toen ze een jaar oud was en agressief gedrag begon te vertonen, werd ze weggestopt in een kleine kooi onder de trap. Vijf jaar lang zat ze daar eenzaam opgesloten. Alsof dat nog niet erg genoeg was, probeerde haar eigenaar haar meerdere keren te doden met rattengif en valium.
Berberaap Viva
Viva, links, verzorgt haar groepsgenoot Sami.
Gelukkig kreeg Viva een veilige plek bij AAP. Vanwege haar nare verleden liet ze zelfbeschadigend gedrag zien, en beet ze zichzelf. Nu ze aan het socialiseren is, neemt haar zelfbeschadigende gedrag af.
Pieken identificeren
Om deze gedragingen helemaal te elimineren, is erg ingewikkeld. Dit gedrag is voor de dieren namelijk een manier om de stress die voortkomt uit sociale deprivatie te beheersen. Daarom is het belangrijk om deze pieken te identificeren en eraan te werken ze zoveel mogelijk te beperken.
Stabiele groepen
De volgende stappen in het socialisatieproces zijn gericht op het vormen van stabiele groepen. Het begin van socialisatie bij berberapen is gecompliceerd. Dieren die de positie van hoge rang en leiderschap in de groep verwerven, kunnen meer abnormaal gedrag ontwikkelen, omdat ze door hun positie aan meer stress worden blootgesteld.
Buzz, met zijn rug naar ons toe, is de leider van de groep. We zien hem verzorgd worden door Nimi, en naast hen staat Salima.
Socialisatietijd
De dieren die bij AAP komen, hebben vaak gedragsproblemen en in veel gevallen geen sociale vaardigheden. De meest voorkomende groepsvorming varieert van 2 tot 6 of 7 dieren, hoewel soms groepen van 20 individuen worden bereikt.

De socialisatietijd hangt sterk af van de samenstelling van de groep, die meestal gemengd is: mannetjes en vrouwtjes van verschillende leeftijden. De groepsvorming hangt ook af van de sociale vaardigheden van elk van de individuen. Als er jongen of jonge dieren in de groepen zitten, verloopt het proces meestal gemakkelijker. Als de dieren echter door hun verleden een hoge mate van abnormaal gedrag vertonen, wordt het proces moeilijker.
Herplaatsen van berberapen
Ons doel is om de berberapen er zowel fysiek als mentaal weer zo goed mogelijk bovenop te helpen. Zodra ze zijn hersteld en stabiele groepen vormen, proberen we een permanent onderkomen voor ze te vinden bij één van onze herplaatspartners.

Momenteel verblijven er in ons Spaanse opvangcentrum zo’n 40 berberapen. Iedere dag werken we aan hun socialisatie, rehabilitatie, observeren we hun gedrag en geven we ze verrijkingsmateriaal. Enerzijds om ze te helpen hun gedragsproblemen te verminderen en sociale groepen te vormen, en anderzijds om voor zoveel mogelijk dieren een fijn herplaatsadres te vinden.
Berberapen Nimi en Dora
Berberapen Nimi en Dora.
In het geval van berberapen is de bedreigingsstatus van deze soort verhoogd van CITES Appendix II naar CITES Appendix I, waarmee het hoogste niveau van bescherming is bereikt. Op deze manier hopen we dat de dieren die zijn hersteld bij AAP een betere kans maken bij onze herplaatspartners.

Olga Bellon,
Teamleider Primaten AAP Spanje

Overige berichten