BLOG
Olga Bellón
Teamleider Primaten AAP Spanje
Teamleider Primaten AAP Spanje
Olga Bellón is teamleider van de Primatenafdeling bij AAP in Spanje. Als primatoloog is ze gespecialiseerd in het gedrag van berberapen. In haar blog vertelt ze over de gedragsproblemen die ze bij deze dieren tegenkomt.
De gedragsproblemen die de berberapen bij AAP vertonen, zijn voornamelijk te wijten aan hun vaak tragische verleden. Veel van hen werden als huisdier gehouden, of zijn getraumatiseerd doordat ze in de illegale handel terecht kwamen.
Ze moesten bijvoorbeeld opgroeien zonder moeder, of leefden jarenlang zonder het gezelschap van soortgenoten. Hierdoor vertonen vrijwel alle geredde berberapen problemen als ze bij AAP aankomen.
Stereotypieën en andere gedragsproblemen
In het wild leven berberapen in grote natuurlijke bosgebieden in het midden- en hoge Atlasgebergte en in het Rifgebergte in Marokko en Algerije. Het zijn zeer beweeglijke dieren die zich over grote gebieden verplaatsen. Ze leven in grote groepen die uit zo’n 20 tot 60 individuen bestaan. In de groepen heerst een duidelijke, onderling bepaalde hiërarchie.
Wanneer een berberaapje wordt gescheiden van zijn moeder of zijn sociale groep en vervolgens in gevangenschap belandt, begint het vaak gedragsproblemen en stereotypieën (onbedoelde ritmische bewegingen) te ontwikkelen.
Ook zien we bijvoorbeeld zelfverwondend gedrag, zoals bij de 15 jaar oude berberaap Agapito. Agapito leefde als huisdier en zat eenzaam opgesloten in een klein verblijf in een achtertuin. Door zijn nare verleden verwondt Agapito zichzelf en slaat hij zichzelf met zijn handen en voeten…
Ook zien we bijvoorbeeld zelfverwondend gedrag, zoals bij de 15 jaar oude berberaap Agapito. Agapito leefde als huisdier en zat eenzaam opgesloten in een klein verblijf in een achtertuin. Door zijn nare verleden verwondt Agapito zichzelf en slaat hij zichzelf met zijn handen en voeten…
Zelfverwondend gedrag
Zelfverwondend gedrag varieert van agressie, zoals zichzelf slaan of bijten, tot bijvoorbeeld het uittrekken van haar en vacht. Maar er zijn ook andere soorten zelfgestuurd, niet-zelfverwondend gedrag, zoals in het geval van berberaap Dueña. Dueña werd door haar vroegere eigenaren geborsteld. Inmiddels verblijft ze alweer een tijdje bij AAP, maar ze is het borstelen niet vergeten. Als ze onrustig is, pakt ze een steen of tak om zichzelf mee te ‘borstelen’.Over het algemeen laten berberapen dergelijk gedag al in een vroeg ontwikkelingsstadium zien. Hoe jonger ze waren op het moment dat ze van hun groep werden gescheiden, hoe erger de gevolgen. Mogelijk voor de rest van hun leven…
Afleiding en socialisatie als hulpmiddelen
Bij AAP doen we er alles aan om deze de dieren weer van hun gedragsproblemen af te helpen. Rehabilitatie neemt echter veel tijd in beslag. Eerst moeten de berberapen een aanpassingsperiode doormaken. Ze hebben veel stimulatie en afleiding nodig om hun afwijkende gedrag te verminderen. Verrijking van hun omgeving is een van de sleutels tot het verlagen van stresspieken. Dit zorgt voor afleiding en stimuleert ook gedrag dat typisch is voor berberapen in het wild, zoals bijvoorbeeld op eigen kracht naar voedsel zoeken.Voor ieder dier maken we een behandelplan op maat. Zo helpen we ze er beetje bij beetje weer zo goed mogelijk bovenop.
Olga Bellón
Teamleider Primaten AAP Spanje
