Elk jaar is het op 6 juli Wereld Zoönose Dag. Een dag waarop aandacht wordt gevraagd voor het gevaar van zoönosen: infectieziekten die van dier op mens kunnen overgaan, en andersom.
De ziektes worden veroorzaakt door bacteriën, virussen, parasieten of schimmels. Ze kunnen worden overgedragen door direct contact tussen mens en dier, maar ook via zogenaamde vectoren: levende dragers zoals insecten of teken. Zelfs via de omgeving kan besmetting plaatsvinden, bijvoorbeeld door contact met een oppervlak dat door een dier met een zoönose is aangeraakt.
Tot 75% van de nieuwe en opkomende infectieziekten is afkomstig van dieren, en vooral van wilde dieren. Denk bijvoorbeeld aan de uitbraak van Covid-19, die vermoedelijk werd veroorzaakt door vleermuizen. Er zijn minstens 70 verschillende zoönosen die in verband worden gebracht met de handel in wilde dieren als huisdier. Sommige van deze ziektes zijn gevaarlijk voor de mens.
AAP en zoönosen
Bij AAP gaan alle nieuwe dieren eerst in quarantaine. Tijdens de quarantaineperiode worden de dieren uitgebreid onderzocht om erachter te komen of ze ziektes bij zich dragen die andere dieren of mensen kunnen besmetten. De quarantaineperiode kan enkele weken tot enkele maanden duren, afhankelijk van de diersoort.
We treffen regelmatig zoönotische virussen, bacteriën en andere ziekteverwekkers aan bij dieren die in gevangenschap leefden. Van de dieren die AAP tussen 2015 en 2019 opving, was 1 op de 7 drager van een of meerdere zoönotische ziektes. Bij zwerfdieren was dit aantal zelfs 1 op de 2 (50%). Meer informatie over de zoönosen die we bij AAP tegenkomen, is te vinden in ons rapport Infected & Undetected Zoonoses and Exotic Pets in the EU (2021).
Aanpak van risico's van zoönotische ziekten
Door de handel in wilde dieren die als huisdier worden aangeboden, komen dieren met verschillende, vaak onbekende achtergronden bij elkaar. Meestal gebeurt dit onder zeer stressvolle omstandigheden. Dit is de ideale situatie voor het ontstaan en de verspreiding van ziekten. Wanneer dieren in stressvolle omstandigheden worden gehouden, raakt hun immuunsysteem namelijk verzwakt. Hierdoor zijn ze vatbaarder voor ziektes en de verspreiding van ziekteverwekkers.
Om de risico’s van zoönosen te verkleinen, moet de handel in wilde (huis)dieren worden aangepakt. Daarom werkt AAP aan de ontwikkeling en invoering van positieflijsten voor gezelschapsdieren: lijsten met diersoorten die wél als huisdier mogen worden gehouden. We zetten ons in voor positieflijsten in alle Europese lidstaten, en werken tegelijkertijd aan een Europese positieflijst.
Een Europese positieflijst is de meest effectieve aanpak van dierenleed, volksgezondheidsrisico’s en (illegale) dierenhandel in Europa én daarbuiten. Ervoor zorgen dat de EU deze regelgeving invoert, is dan ook één van de hoofddoelen van AAP.
EU positieflijst
Meer over positieflijsten
Op de hoogte blijven van AAP?
