Goed nieuws voor bedreigde berberaap op Wereld Dierendag

Handel in berberapen niet langer onbestraft

Johannesburg, dinsdag 4 oktober – Illegale handel in berberapen wordt vanaf nu zwaar strafbaar. Dat hebben landen vandaag definitief besloten tijdens de CITES-top over bedreigde planten- en diersoorten in Johannesburg.

De berberaap is het meest in beslag genomen CITES-genoteerde levende zoogdier in de EU. Handel in berberapen was dus al verboden, maar autoriteiten waren nog niet verplicht om overtreders aan te pakken. Doordat de berberaap nu de hoogst mogelijke beschermstatus krijgt tegen illegale handel en stroperij, kunnen overtredingen niet langer ongestraft blijven. “Als je nu gepakt wordt, ga je zonder pardon de bak in”, aldus Stichting AAP-directeur David van Gennep.

Laatste tellingen alarmerend

Berberapen dreigen uit te sterven, grotendeels door de illegale handel bestemd voor de exotische huisdierenmarkt in Europa. Volgens de laatste tellingen zijn nog maar 6,500 tot 9,100 berberapen over in het wild. Het grootste deel van de populatie bevindt zich in het Atlasgebergte van Marokko, maar in Europa staan zij vooral bekend als de ‘Gibraltar aapjes’.

“Door beschermstatus te verhogen naar de Appendix I van CITES, kunnen we eindelijk voorkomen dat ook de laatste berberaapjes uit het wild worden geroofd om in Europa als huisdier te worden verkocht,” aldus David van Gennep, directeur Stichting AAP. Volgens Stichting AAP leven er momenteel zo’n 3000 berberapen als huisdier op het Europese continent. Door de verhoogde beschermstatus wordt ook het thuis houden van een berberaap in alle landen streng verboden.

In Nederland is het al sinds de jaren zeventig verboden om apen als huisdier te houden. Toch is de berberaap de meest aangemelde primatensoort voor opvang bij Stichting AAP, veelal afkomstig uit landen als Frankrijk en Spanje. Stichting AAP pleit daarom al 15 jaar voor een hogere beschermstatus voor deze apensoort. Een berberaap kan in Europa zo’n €2000,- opleveren. “Door straffen te verhogen en handhaving te versterken, loont het straks niet meer om in deze apen te handelen.”

Het door de EU en Marokko ingediende voorstel werd vorige week al officieus aangenomen tijdens de internationale CITES conferentie. Lidstaten kregen echter nog wel enkele dagen de tijd om bezwaar aan te tekenen. Vandaag, op Wereld Dierendag, werd de beslissing om de berberaap te verplaatsen van Appendix II naar Appendix I van CITES formeel bekrachtigd.

Hoop voor de toekomst

Stichting AAP is blij met deze verhoogde bescherming tegen illegale handel en stroperij. Van Gennep: “Beter nieuws konden de berberapen niet krijgen op een dag als vandaag. Eindelijk kunnen we weer hopen op een toekomst in het wild voor deze extreem bedreigde apen.”

Aanvullende informatie:

Met uitsterven bedreigd

De berberaap is de enige Afrikaanse primaatsoort ten noorden van de Sahara en de enige aapsoort die leeft in Europa, namelijk op Gibraltar. De aapsoort dreigt echter uit het wild te verdwijnen. In de afgelopen dertig jaar is de populatie in Marokko en Algerije gedaald van 23.000 naar, volgens de laatste tellingen, een aantal tussen de 6.500 en 9.100. Uit onderzoek dat Daan van Uhm, criminoloog aan de Universiteit van Utrecht in opdracht van AAP uitvoerde, blijkt dat jaarlijks zo’n 200 voornamelijk jonge berberapen illegaal uit het wild worden geroofd en verhandeld op de Europese huisdierenmarkt. Het rapport toont ook aan dat deze illegale handel in toenemende mate in handel is van georganiseerde misdaad.

Voorstel verhogen beschermstatus

Stichting AAP is hét opvangcentrum in Europa voor exotische zoogdieren afkomstig uit de illegale handel. De Nederlandse organisatie zet zich al 15 jaar in voor een betere bescherming van de berberaap en vindt daarin steun van steeds meer dierenwelzijnsorganisaties uit de hele wereld. Mede dankzij AAP dienden de EU en Marokko eerder dit jaar een gezamenlijk voorstel in om de berberaap omhoog te plaatsen op de lijst met bedreigde diersoorten. Op Wereld Dierendag 2016 werd het voorstel formeel aangenomen, wat betekent de berberaap van de Appendix II naar Appendix I van CITES wordt verplaatst: het hoogste niveau als het gaat om bescherming tegen illegale handel en stroperij.

Dweilen met de kraan dicht

‘Een mijlpaal van levensbelang’, vindt AAP-directeur David van Gennep. “Deze beslissing zal waarschijnlijk het lot van de berberaap bepalen. Door betere wetgeving en opsporingsmaatregelen zullen we de komende tijd alle zeilen bij moeten zetten voor extra opvang van onderschepte berberapen. Maar uiteindelijk zal het ervoor zorgen dat jonge berberaapjes niet meer uit het wild worden geroofd. En dat is waar we het natuurlijk allemaal voor doen. Dweilen met de kraan dicht, noemen we dat!”

Belangrijke rol Nederlandse politiek

Ook de Nederlandse overheid heeft zich tijdens het EU voorzitterschap hard gemaakt voor het lot van de berberaap. Gerben Jan Gerbrandy, Nederlands Europarlementariër en hoofd van de Europese delegatie op de CoP17 in Johannesburg, onderschrijft dan ook het belang van het voorstel: “Het aannemen van het gezamenlijke voorstel van Europa en Marokko is  een zeer belangrijke stap in de bescherming van een apensoort die helaas illegaal in Europa verhandeld wordt. We moeten er daarnaast op toezien dat afspraken die hieruit voortvloeien dan ook goed gehandhaafd worden. Dat is waar het grote verschil gemaakt kan worden.”

25.000 Nederlanders tekenden de petitie

Eind 2015 startte Stichting AAP een handtekeningenactie tegen de illegale handel in berberapen, om de druk in Brussel op te voeren. Ruim 25.000 Nederlanders gaven gehoor aan deze oproep. AAP is dankbaar voor de steun vanuit het Nederlandse publiek. “Dit heeft eraan bijgedragen dat het verhogen van de bescherming op de agenda kwam,” verklaart Van Gennep.

Overige berichten