Tiger King ontmaskerd
De real-life serie Tiger King over een privé-dierenpark in Amerika, is wereldwijd razend populair. Ook in Nederland behoort de 7-delige reeks over het verbijsterende werk en leven van Joe Maldonado-Passage, beter bekend als Joe Exotic, tot de best bekeken series op Netflix.
De voormalig eigenaar van het Greater Wynnewood Exotic Animal Park in Oklahoma hield honderden exotische dieren waar het publiek mee op de foto kon en mee mocht knuffelen. Vooral tijgerwelpjes moesten het ontgelden en werden vlak na hun geboorte bij hun moeder weggerukt en uitgebuit als knuffeldier.
Waarom Joe Exotic alles behalve een ‘tiger king’ is
Hoog tijd voor een tegengeluid! De serie heeft weinig aandacht voor het enorme dierenleed dat schuilgaat achter dit soort attracties, waar exotische dieren misbruikt worden voor geld. In de pers en op social media wordt vooral benadrukt hoe gestoord en bizar de mensen in de serie zijn.
Bij Stichting AAP vinden we het vooral zorgelijk dat het in Amerika, maar ook in een aantal Europese landen, nog steeds legaal is om op zo’n manier met wilde dieren om te gaan. Er is nog veel werk te doen om een eind maken aan dit soort entertainment.
AAP wil, als één van de grootste opvangcentra voor exotische dieren, graag kennis en ervaring delen. Zo proberen we kijkers bewust te maken van de gruwelen in de dierenparken waar Tiger King zich afspeelt. Daarom beantwoorden onze specialisten vragen van kijkers die via onze social media gesteld zijn.
Ook onze Spaanse dierenarts Héctor Sanz keek naar Tiger King en vertelde ons wat hij allemaal mis zag gaan in de serie. Lees hier het interview met hem.
Help de dieren!
Een selectie van de vragen die we ontvingen:
Vraag 1
Antwoord:
Tiger King doet meer denken aan een bizarre Amerikaanse soap dan aan een serieuze documentaire waar je wat van opsteekt. Het is dus vooral een gemiste kans om een wreed fenomeen aan de kaak te stellen. De serie had kunnen laten zien dat veel mensen exotische dieren maar niet met rust willen laten en geen kans ongemoeid laten om dicht bij deze dieren te zijn. AAP-directeur David van Gennep: “Ik denk dat de kijker stiekem wel begrijpt dat we hier te maken hebben met een misplaatst soort dierenliefde. Per slot weet iedereen dat de jonge welpjes vroeg of laat groot en levensgevaarlijk worden. Dan moeten ze plaatsmaken voor een nieuw welpje waar weer geld mee te verdienen is. Met leeuwen en tijgers is het risico dat mensen dit thuis willen proberen niet zo groot, bij heel veel andere diersoorten zie je dat effect wel. Dan realiseer je je dat mensen door het kijken naar een serie als de Tiger King toch op een idee gebracht kunnen worden.”
We vrezen dat Tiger King op zichzelf dus niet goed is voor de bewustwording. Denk aan de enorme vraag naar de anemoonvisjes uit Finding Nemo. Of mensen wel of niet moeten kijken, ligt helaas buiten onze macht. We hopen alleen dat die tientallen miljoenen kijkers doorhebben hoeveel leed de handel en exploitatie van wilde dieren veroorzaakt. Niet kijken lost dat enorme, wereldwijde probleem niet op. Als alle kijkers die voor betere bescherming zijn zich uitspreken, kan het alsnog tot iets goeds leiden!
Vraag 2
Antwoord:
AAP-directeur David van Gennep: “Het gaat erom waarvoor dieren gefokt worden. In Tiger King heeft het niets te maken met soortbehoud of educatie, maar om korte tijd veel geld aan de dieren te verdienen. Dat is ronduit verwerpelijk.” In Europa is soortbehoud of educatie een voorwaarde om een fokvergunning te kunnen krijgen. Commercie op zich is niet het probleem; parken hebben betalende bezoekers nodig om de verzorging van hun dieren te betalen. Wees dus kritisch voor je een dierenpark bezoekt. Ieder park beweert dat ze het uit liefde voor dieren doen, maar soms is de liefde voor geld net iets groter! Voeren ze shows op met hun dieren? Mag je met dieren op de foto? Fokken ze onnodig veel dieren om extra bezoekers te trekken? Zijn de verblijven aangepast op de behoeftes van de dieren? Is het park aangesloten bij een vereniging die welzijnseisen hanteert en controleert (zoals EAZA in Europa)? In Tiger King is duidelijk te zien dat het park van Joe Exotic de slechtst mogelijke score behaalt.
Daarnaast is er een groot verschil tussen hoe er gefokt wordt. De parken in Tiger King mixen allerlei soorten tijgers door elkaar, waardoor de dieren nooit in het wild kunnen worden uitgezet. Een Bengaalse tijger is niet hetzelfde als een Siberische tijger of een Sumatraanse tijger. Het idee dat dit soort knuffelfarms bijdragen aan conservatie van tijgers is dus onzin.
Vraag 3
Antwoord:
Big Cat Rescue is (anders dan de serie doet vermoeden) een erkend en internationaal gerespecteerd opvangcentrum voor grote katachtigen. Raquel García-van der Walle, hoofd Wetgeving en Beleid van AAP: “Net als AAP is Big Cat Rescue aangesloten bij een internationale vereniging voor dierenopvangcentra. Alle leden moeten aan strenge eisen voldoen, worden regelmatig gecontroleerd en dierenwelzijn moet voorop staan.” Een goed opvangcentrum biedt levenslange zorg aan opgevangen dieren (ze worden dus niet afgemaakt om ruimte te maken voor nieuwe dieren, zoals Joe Exotic deed). Ook wordt er niet gefokt met dieren en mag het publiek de dieren niet aanraken voor een knuffel of een foto. Dit mag allemaal wel in de andere parken in de serie, die dan ook nooit lid zouden kunnen worden van de Amerikaanse vereniging van opvangcentra voor exotische dieren. Een levensgroot verschil voor het welzijn van de dieren!
Onze Spaanse dierenarts Héctor Sanz legt uit dat het park van Tiger King in alle opzichten afwijkt van de AAP opvangcentra: “We hebben echt niets gemeen. Alles is anders: de motivatie, de doelstelling, etc. Noch de motivatie, noch de doelstelling, noch de manier van denken, noch de rechtvaardiging van waarom deze dieren in gevangenschap zijn, noch het nut, noch het hoofddoel, dierenwelzijn, zoals we dat bij AAP als allerhoogste doel nastreven.
Vraag 4
Antwoord:
Dat hangt af van de Amerikaanse staat waarin je bepaalde exotische dieren wilt houden. Dat klinkt vreemd, maar de situatie is eigenlijk vergelijkbaar met die in Europa. Zoals de regels in de VS per staat verschillen, is dierenwelzijn ook in Europa per land anders – of zelfs helemaal niet – geregeld. Sommige Amerikaanse staten, zoals Californië, lopen voorop en in Oklahoma, waar Tiger King zich grotendeels afspeelt, mag vrijwel alles. Maar laten we niet alleen naar Amerika wijzen, zegt Raquel García-van der Walle, hoofd Wetgeving en Beleid: “Er zijn nog altijd landen in Europa, zoals Duitsland en Spanje, waar mensen tijgers, leeuwen of cheeta’s als huisdier houden. Sterker nog, dit is daar nog helemaal legaal. Dus hebben we ook hier in Europa onze eigen Joe Exotics.” In Nederland is het gelukkig al even verboden om grote katachtigen en apen te hebben, maar in Oekraïne is een park waar je precies hetzelfde kan en mag als op het terrein van Joe Exotic.
Vraag 5
Antwoord:
Het probleem is inderdaad heel groot, omdat het op veel plekken over de hele wereld legaal is om dieren te gebruiken voor entertainment. AAP werkt samen met tal van opvangcentra en ook met dierentuinen over de hele wereld. Het park van Joe Exotic zou niet bij ons door de screening komen om mee samen te werken. Dit soort parkjes veroorzaakt juist problemen en lost niets op. Wij focussen op het verbeteren van dierenwelzijn in Europa. Daar is nog veel werk te doen en daar hebben we onze handen vol aan. Na het zien van Tiger King hopen we uiteraard dat organisaties die actief zijn in de VS alles op alles zetten om dit soort knuffelfarms en andere parken waar dieren worden gefokt voor entertainment wettelijk onmogelijk te maken. Hopelijk is er genoeg opvangcapaciteit bij opvangcentra om de dieren te plaatsen en steriliseren, zodat er definitief een einde komt aan dit wrede fenomeen.
AAP-directeur David van Gennep: “Vergis je niet: uitwassen als het park van Joe Exotic kun je ook in Europa tegenkomen. Wij roepen het publiek op om niet mee te doen aan het misbruiken van wilde dieren. Als je in een dierenpark komt waar je met jonge dieren op de foto kan; NIET DOEN. Als je een tochtje kan maken op een olifant; NIET DOEN. Als je ziet dat dieren steeds weer uit hun verblijf worden gehaald om het publiek te vermaken, draai je om en vraag je geld terug!