Gedragsbioloog
Rationeel gezien wist de eigenares dat het onmogelijk was, maar die hulpeloze bruine kijkers kun je toch niet negeren? En dus heeft Marria’s mensenfamilie in Portugal haar als klein chimpanseebaby’tje opgenomen in hun gezin, nadat Marria’s moeder was doodgeschoten.
Sommige mensen vragen of we haar niet beter bij haar mensenfamilie in Portugal hadden kunnen laten. Ik begrijp de vraag, maar zelfs al groeit een chimpansee op in een gezin, het is en blijft een wild dier. Als chimpansees gaan puberen proberen ze de baas te worden en gaan ze slaan, bijten en dingen in huis slopen. Meestal gebeurt dit als chimpansees 7-9 jaar oud zijn. Bij Marria heeft het iets langer geduurd, maar ook bij haar kwam dat moment. Afgelopen maand om precies te zijn. De man des huizes was op zakenreis en Marria zag haar kans schoon om een echte chimpansee te worden. Dus belandde ze een paar weken geleden in de garage. Fiffy en Mojo hebben tientallen jaren in zo’n situatie gezeten, dat is Marria gelukkig bespaard gebleven.
De autoriteiten kregen hier lucht van en belden ons. Hoewel de eigenares ons eerst niet wilde ontvangen, werkte ze uiteindelijk mee aan de inbeslagname en heeft ze ons heel veel informatie over Marria gegeven. Ze gaf ons een stapel foto’s van kleine Marria die, aangekleed natuurlijk, speelt, kleurt, op schoot ligt te slapen en een hond aait. Zo schattig, maar oh zo hartverscheurend. Want wat had ik het haar gegund om niet op die mensenschoot, maar in haar moeder’s armen in Guinnee-Bissau in slaap te vallen, daar met haar neefjes en nichtjes aan takken te bungelen en tikkertje te spelen, of samen vogels te pesten. Dat kan ik haar niet teruggeven, maar ik kan wel meehelpen om haar een mooi bestaan als chimpansee te geven, bij chimpanseevrienden die haar begrijpen en die 24 uur per dag bij haar kunnen blijven. Ze begint aan een bijzondere reis die ik van een afstandje, maar toch van heel dichtbij, mag meemaken.
Marria besloot zelf op die reis te gaan. Op de foto’s heeft de oudere Marria namelijk geen kleren meer aan. Ze zit nog wel netjes aan tafel en eet met een vork, maar de opstand was begonnen.
Een nieuw leven bij AAP
Nu zit Marria een paar maanden in AAP’s quarantaine, zodat we kunnen controleren of ze geen ziektes of infecties heeft die gevaarlijk zijn voor de andere chimpansees of de dierverzorgers. De overgang van Portugal naar de quarantaine bij AAP is groot, maar na alle consternatie is het voor Marria fijn om even helemaal tot rust te komen.
Marria’s Dream Team
Marria heeft bij AAP een Dream Team gekregen: een team van dierverzorgers, teamleiders, gedragsbiologen en dierenartsen die ervoor zorgen dat ze alles krijgt wat ze nodig heeft. Dit Dream Team komt bijeen om te bespreken hoe Marria begeleid moet worden. We bespreken hoe het met haar gaat, wat ze eet, welk speelgoed ze gebruikt en welke chimpansee-gebaren en -geluiden ze al maakt. De komende tijd krijgt ze nog veel kinderspeelgoed, zoals duplo, poppen, tijdschriften en stoepkrijt en een klein beetje chimpansee-speelgoed, zoals brokkenballen en dozen met houtwol en lekkere zaadjes. Hoe meer ze dat chimpansee-speelgoed gaat gebruiken, hoe minder kinderspeelgoed ze krijgt. Op die manier kan Marria zelf aangeven waar ze aan toe is. Zo doen we dat ook met haar eten: ze eet haar fruit en bladgroente erg goed, maar harde groente, zoals wortelen en broccoli, en chimpansee-brokken vindt ze niks. De dierverzorgers maken daar nu een lekker soepje van, dat schijnt ze heerlijk te vinden. De soep krijgt ze in een bordje met een lepel, omdat ze dat nu gewend is. We laten haar dan langzaam wennen aan een echt chimpansee-dieet, zodat ze straks een lekker kostje bij elkaar kan scharrelen.
De dierverzorgers worden de komende tijd haar ‘Dream-team-buddy’s’. Zij hebben spelsessies met haar. Ze laten haar zien hoe het chimpansee-speelgoed werkt, vlooien haar en gedragen zich zoveel mogelijk als chimpansee door chimpanseegeluiden en –gebaren te maken en te spelen zoals een chimpansee dat doet. Ze doen ook alsof ze zelf de soep en de chimpanseebrokken héérlijk vinden, zodat Marria gezellig mee gaat eten. Ook schrikt Marria nog van onverwachte geluiden. Als haar buddy’s niet reageren op die geluiden leert Marria snel dat ze nergens bang voor hoeft te zijn. En als de buddy’s de andere dieren moeten verzorgen, krijgt ze voorlopig nog een TV met een leuke natuurdocumentaire. Op die manier helpen we haar de quarantainetijd door en leert zij langzaam weer ‘aap’ te zijn.
We gaan!
Na de quarantaine mag ze eerst aan de resocialisatie-afdeling wennen, daarna volgt de kennismaking met een andere chimpansee. Eerst het luik op een piepklein kiertje zodat ze kan gluren naar de buren. Hoe snel het proces gaat is lastig in te schatten: Linda wilde vrijwel direct naar Julio, maar Mojo had veel meer tijd nodig. Hoeveel tijd Marria nodig gaat hebben is nu lastig te voorspellen. Maar daar zijn we nog niet. Marria is nu een klein weekje bij AAP en haar reis om een echte chimpansee te worden is net begonnen. Stapje voor stapje… We houden jullie op de hoogte!
