De positieflijst
in Europa

Eén positieflijst voor alle EU-lidstaten

Stichting AAP pleit zowel op landelijk als op Europees niveau voor de ontwikkeling van positieflijsten. Hiermee willen we onder andere het bezit van ongeschikte exotische huisdieren tegengaan. Mede dankzij de inzet van AAP en andere dierenwelzijnsorganisaties, introduceert de Nederlandse overheid vanaf 2024 een positieflijst voor zoogdieren. Een mijlpaal op het gebied van dierenwelzijn!

Hoewel het idee voor een positieflijst ooit in Nederland is ontstaan, gingen verschillende EU-lidstaten ons al voor. Zo hebben België, Luxemburg, Italië, Cyprus en Litouwen de stap al genomen en liggen er voorstellen voor een positieflijst op tafel in Frankrijk en Spanje.
Maar om in alle afzonderlijke EU-lidstaten een positieflijst ingevoerd te krijgen, kost enorm veel tijd. Daarom zet AAP zich, samen met partners als Eurogroup for Animals, tegelijkertijd in voor de invoering van een Europese positieflijst. Die zou in één keer voor alle EU-lidstaten gelden: een enorme stap voorwaarts voor dierenwelzijn in Europa! Hoe staat dit proces rondom de Europese positieflijst ervoor?

Verschillende routes

Om zowel de leden van het Europees Parlement als leden van de Europese Commissie te overtuigen van het nut van de Europese positieflijst, voeren we op verschillende manieren de druk op.

We organiseren evenementen waarbij politici worden uitgenodigd, voeren campagnes waarbij de Europese positieflijst als een van de oplossingen wordt genoemd en zetten petities op om de steun van de Europese burger te laten zien.
AAP-directeur David van Gennep bij de Europese Commissie.

Haalbaarheid

Eind 2022 zijn er maar liefst twee resoluties aangenomen waarin de Europese positieflijst genoemd wordt als kansrijk instrument om de risico’s van exotisch huisdierenbezit weg te nemen. Doel is een haalbaarheidsstudie in opdracht van de Europese Commissie, waarin onderzocht wordt hoe een Europese positieflijst in de Europese wetgeving kan passen. Met de resultaten van zo’n onderzoek kunnen we aansturen op de volgende fase: een wetsontwerp.
Leeuwen Marley en Elsa
Leeuwen Marley en Elsa werden als welpjes verkocht op het internet en vervolgens als huisdier in Duitsland gehouden. Ze ontsnapten en kwamen uiteindelijk bij AAP terecht. Hier mogen ze gewoon ‘leeuw’ zijn.

Met een Europese positieflijst willen we voorkomen dat dieren als Marley en Elsa als huisdier mogen worden gehouden.

Wat zijn de voordelen van een Europese positieflijst
ten opzichte van afzonderlijke positieflijsten?

Een Europese positieflijst is de meest effectieve aanpak van dierenleed, volksgezondheidsrisico’s en (illegale) dierenhandel in Europa én daarbuiten. Ervoor zorgen dat de EU deze regelgeving invoert, is dan ook één van de hoofddoelen van AAP. Maar wat zijn precies de voordelen van een Europese positieflijst ten opzichte van afzonderlijke positieflijsten?
Omdat elke EU-lidstaat zelf verantwoordelijk is voor het opstellen en uitvoeren van de wetgeving binnen haar eigen grondgebied, kunnen positieflijsten er binnen de EU verschillend uit komen te zien. Zo zal iedere wetgever een eigen beoordelingssystematiek voor diersoorten ontwerpen, en kan er per lidstaat een ander niveau van geaccepteerd risico worden vastgesteld.

Dat kan bijvoorbeeld tot gevolg hebben dat in de ene lidstaat diersoorten als een degoe, suikereekhoorn of chinchilla wél als huisdier mogen worden gehouden, en in de andere lidstaat niet. Een Europese positieflijst die voor alle EU-lidstaten geldt, zorgt voor harmonisatie.

Het grootste voordeel van harmonisatie is volgens AAP dat landen die momenteel nog geen nationale positieflijst hebben, een Europese lijst zullen krijgen, of dat deze lidstaten vanuit Europa opgedragen wordt een nationale lijst te ontwikkelen. Daarnaast zal een Europese positieflijst duidelijkheid bieden over te houden soorten op Europees niveau.
Suikereekhoorn Ro werd als huisdier gehouden in Spanje.
Ook deze dieren werden als huisdier gehouden
Een groot deel van de dieren onze opvang heeft een verleden als huisdier: van leeuwen tot berberapen en van servals tot witoorpenseelaapjes. Zonder (Europese) positieflijst, is het nog altijd legaal om allerlei exotische huisdieren huis te halen. Bij AAP weten we helaas maar al te goed wat voor gevolgen dit kan hebben. Lees hieronder de verhalen van witoorpenseelaapje Mainz en berberaap Izzy.

Witoorpenseelaapje Mainz

Witoorpenseelaapje Mainz was nog maar piepjong toen hij door een fokker aan een Duitse vrouw werd verkocht. De vrouw vond hem wel een leuk ‘huisdier’ en sloot hem op in een kamer. Een vreselijk leven voor een social dier als een witoorpenseelaapje. Ze leven van nature namelijk in groepen in de tropische regenwouden van Brazilië.

Gelukkig werd Mainz door de Duitse autoriteiten in beslag genomen en naar AAP in Almere gebracht. Op onze zoogdierenafdeling krijgt hij de zorg die hij nodig heeft en leeft hij samen met een soortgenoot.

Berberaap Izzy

Ook berberaap Izzy leidde een bestaan als huisdier. Ze zat moederziel alleen opgesloten in een hokje in een tuin in de Duitse plaats Hessen. In Hessen is het nog altijd toegestaan om een berberaap als huisdier te houden, maar omdat het sociale dieren zijn, mogen ze niet alléén worden gehouden. Izzy werd daarom in beslag genomen en naar AAP gebracht. Hier bleek ze meerdere gezondheidsproblemen te hebben. Helaas zien we dat vrijwel altijd bij exotische dieren die als huisdier werden gehouden. Bij AAP geven we Izzy de specialistische zorg die ze nodig heeft. Ook gaan we haar voor op zoek naar een soortgenoot om mee samen te leven.
Meer over de positieflijst
Wil je weten welke landen er momenteel met een positieflijst werken? Of welke juist nog helemaal niet? Ga dan met je muis over de landkaart hieronder om de status per EU-land te zien.

Wil je meer weten over de positieflijst in Nederland? Klik hier.