De Nederlandse
Positieflijst Huisdieren
Huis- en hobbydierenlijst voor zoogdiersoorten
Bij AAP willen we de toekomst van exotische zoogdieren op een duurzame manier verbeteren. We bieden opvang aan dieren in nood en zetten ons tegelijkertijd in voor betere wet- en regelgeving op het gebied van dierenwelzijn. Zo pleiten we al jaren voor de invoering van positieflijsten (in Nederland huis- en hobbydierenlijst genoemd) om het handelen in, en het houden van ongeschikte exotische huisdieren tegen te gaan.
En mét succes: mede dankzij de inzet van AAP en andere dierenbescherming- en welzijnsorganisaties heeft de Nederlandse overheid in 2022 een positieflijst voor zoogdieren laten opstellen door een commissie van onafhankelijke experts. De nieuwe regelgeving heeft betrekking op het dier fokken, specifiek voor zoogdieren. Deze regelgeving, die op 1 juli 2024 van kracht is geworden, legt beperkingen op aan het fokken van dieren die niet op de goedgekeurde lijst staan.
Wat is een positieflijst?
Een positieflijst is een lijst van zoogdiersoorten die door onafhankelijke experts veilig en geschikt zijn bevonden om als huis- of hobbydier te houden. Alleen dieren die op de huis- en hobbydierenlijst staan, zijn toegestaan om te houden, verkopen of fokken. De Nederlandse lijst is gebaseerd op een uitgebreide risicobeoordeling die rekening houdt met de gezondheid en het welzijn van dieren, de volksgezondheid en veiligheid.
Alle diersoorten die níet op de lijst staan, zijn automatisch níet toegestaan om door particuliere eigenaren te worden verhandeld of als huisdier te worden gehouden. Bijvoorbeeld omdat deze diersoorten specialistische zorg nodig hebben, gevaarlijke ziektes bij zich kunnen dragen of behoeftes hebben waar mensen thuis meestal niet aan kunnen voldoen.
Wil je weten of jouw dier toegestaan is om als huisdier te houden? Raadpleeg dan onze handige huisdierwijzer.
Video: David van Gennep beantwoordt vragen over de positieflijst
Waarom is het belangrijk dat er een positieflijst in Nederland is?
Het fokken met, handelen in en houden van exotische huisdieren brengt een hoop problemen met zich mee. Bij AAP weten we dat helaas maar al te goed. Een groot deel van de dieren in onze opvang heeft namelijk een verleden als huisdier. Van servals tot stinkdieren en van stokstaartjes tot suikereekhoorns.
Vóór 1 juli 2024 was het, ook in Nederland, volkomen legaal om deze dieren in huis te houden. Met alle gevolgen van dien. Veel eigenaren wilden weer van hun serval of woestijnvos af als ze erachter kwamen dat het toch niet zo’n leuk, tam of veilig huisdier bleken te zijn. Vervolgens werd het dier gedumpt of afgestaan; opvangcentra zoals die van AAP werden overspoeld met opvangverzoeken.
Veel exotische huisdieren die AAP heeft opgevangen bleken gezondheidsproblemen of gedragsproblemen te hebben. Meestal werden deze veroorzaak doordat de dieren niet de juiste zorg, voeding en/of huisvesting kregen. We zijn dan ook enorm blij dat de Nederlandse positieflijst er nu is, want die voorkomt heel veel dierenleed!
Voordelen van een positieflijst
- 1 Maakt duidelijk welke dieren wél als huisdier gehouden mogen worden
- 2 Voorkomt dierenleed
- 3 Beschermt biodiversiteit
- 4 Voorkomt afname dieren in het wild
- 5 Beschermt volksgezondheid, voorkomt ziektes en verwondingen
Recordaantal degoes gered
In 2021 ving AAP 120 degoes op die bij een Nederlands gezin in huis leefden. Na een tip van de Landelijke Inspectie Dierenbescherming werden de dieren daar weggehaald. De exotische knaagdieren zaten dicht op elkaar gepropt in aquariumbakken, bovenop een dikke laag uitwerpselen. Veel degoes waren er slecht aan toe en helaas konden sommige dieren niet meer worden gered.
Ziektes of verwondingen
Naast dierenleed, zijn er nog veel meer redenen waarom het geen goed idee is om een exotisch dier in huis te nemen. Exotische dieren kunnen ziektes bij zich dragen die overdraagbaar zijn op de mens, en kunnen andere dieren of mensen verwonden door te krabben of te bijten.
Verder leidt de ongereguleerde handel in exotische huisdieren tot een afname van de populatie dieren in het wild. Veel van hen worden namelijk weggeroofd uit hun natuurlijke omgeving. Sommige diersoorten worden hierdoor zelfs met uitsterven bedreigd. Ook komt het voor dat exotische huisdieren ontsnappen of worden losgelaten in de natuur. Hierdoor worden inheemse diersoorten verstoord en raken lokale ecosystemen uit balans.
Met ruim 50 jaar ervaring in het opvangen van exotische zoogdieren, is AAP ervan overtuigd dat de positieflijst het meest effectieve middel is om deze, en andere problemen rondom de handel in en het houden van exotische huisdieren in Nederland, tegen te gaan.
Bekijk via onze huisdierwijzer welke dieren je nog wel als huisdier mag houden.
Welke dieren staan er op de Nederlandse positieflijst?
Aan de hand van een beoordelingsmethode die is ontwikkeld door de Wetenschappelijke Adviescommissie Positieflijst, heeft het Adviescollege Huis- en Hobbydierenlijst de ruim 300 in Nederland gehouden zoogdiersoorten beoordeeld op geschiktheid*. De lijst staat verwijst naar de officiële lijst van zoogdieren die mogen worden gehouden, gekocht of verkocht in Nederland, en benadrukt de gevolgen voor dieren die niet op deze lijst staan vanaf een specifieke datum. Slechts 30 soorten werden geschikt bevonden, waarna het college geadviseerd heeft om deze op de positieflijst te plaatsen. Het ministerie van LNV heeft dit advies overgenomen en in juli 2022 de lijst bekendgemaakt op de website van RVO.
Zowel de adviescommissie als het adviescollege is in opdracht van het Ministerie van LNV samengesteld uit onafhankelijke experts. AAP en andere dierenwelzijnsorganisaties hebben de ontwikkeling van de huis- en hobbydierenlijst op de voet gevolgd en aangejaagd, maar zijn niet betrokken bij de beoordeling van diersoorten. Vragen over de inhoudelijke beoordeling en handhaving kunnen gesteld worden aan de Rijksoverheid.
Positieflijsten voor reptielen, amfibieën, vissen en vogels zijn wel aangekondigd, maar nog niet opgesteld.
*) Voor 1 juli 2024 golden er lijsten met diersoorten die al verboden waren om zonder vergunning te houden. Deze soorten zijn dus niet beoordeeld voor de positieflijst.
Help mee
Zo willen we het leed van exotische zoogdieren in heel Europa stoppen.
Help je mee?
Hoe werkt de Nederlandse positieflijst in de praktijk?
Bekijk dan onze Vraag en Antwoord pagina.